Csíkszenttamás

Csíkszenttamás (po rumuńsku Tomești) to wieś w Siedmiogrodzie, w okręgu Harghita, położona na wschodnim krańcu Kotliny Csíki, około 17 km od Miercurei-Ciuc. Miejscowość znajduje się u zachodnich podnóży Gór Hagymás, w dolinie potoku Hidegség, i jest bogata w dziedzictwo przyrodnicze i kulturowe oraz żywe tradycje szeklerskie. Wieś zawdzięcza swoją nazwę rzymskokatolickiemu kościołowi pod wezwaniem św. Tomasza Apostoła, zbudowanemu pod koniec XVIII wieku, którego barokowa wieża do dziś dominuje w krajobrazie miejscowości. Pierwsza pisemna wzmianka o wsi pochodzi z 1567 roku. Mieszkańcy są w przeważającej większości węgierskojęzyczni, wyznania rzymskokatolickiego, i od wieków pielęgnują swoje ludowe, religijne i wspólnotowe tradycje. Miejscowość może poszczycić się kilkoma wyjątkowymi atrakcjami. Csonkatorony to pozostałość średniowiecznego kościoła, który mógł być romańską wieżą dawnego kościoła w Csíkszenttamás – dziś zachował się jedynie jego fragment, ale dzięki sakralnej atmosferze i harmonijnemu wpisaniu w krajobraz stanowi popularny cel pielgrzymek i wycieczek. Według legendy dawno temu młody pasterz wypasał swoje stado na miejscu dzisiejszego Feneketlen-tó, które w tamtych czasach było jedynie zagłębieniem w zboczu wzgórza. Pewnego upalnego letniego dnia, szukając cienia, pasterz usłyszał dziwne buczenie dochodzące spod ziemi. Chwilę później zbocze wzgórza zadrżało, ziemia nagle się rozstąpiła, a z głębi wytrysnęła ogromna wirująca woda – pochłaniając pasterza, jego psa i całe stado. Ludzie z pobliskich wiosek zebrali się na miejscu i znaleźli tam jedynie ogromne, głębokie, ciemne jezioro, gdzie wcześniej były pastwiska. Woda wydawała się bezdenna – nie można było dosięgnąć dna ani kijem, ani kamieniem, a każdego, kto zbliżył się zbyt blisko, tajemnicza siła wciągała do środka. Stąd pochodzi nazwa jeziora: Feneketlen-tó (Bezdnne Jezioro). Według ludowych wierzeń na dnie jeziora znajdują się tajemnicze podziemne tunele prowadzące do wnętrza Gór Harghita. Mówi się, że jezioro „nigdy nie oddaje tego, co pochłonie”, dlatego miejscowi przez długi czas unikali go, zwłaszcza nocą. Inna, łagodniejsza wersja legendy mówi, że w jeziorze mieszka wróżka, która strzeże skarbów ukrytych w głębi ziemi i czasami spowija jezioro gęstą mgłą, aby nikt nie mógł odkryć jego tajemnic. Dziś Feneketlen-tó to spokojne, małe jezioro o znaczeniu przyrodniczym, położone na obrzeżach Csíkszenttamás, ale miejsce to wciąż emanuje tajemniczą, legendarną atmosferą – a miejscowi nadal wspominają je z szacunkiem i pewną ostrożnością. Jednym z duchowych centrów wsi jest kaplica św. Anny, która stoi na wzgórzu, skąd roztacza się piękny widok na Kotlinę Csíki. Obok kaplicy znajduje się droga krzyżowa, będąca miejscem pielgrzymek i plenerowych nabożeństw. Lokalne źródła wód mineralnych również mają znaczenie: woda mineralna z Csíkszenttamás ma właściwości lecznicze i orzeźwiające, od dawna stosowana jest w kuracjach pitnych. Okoliczne wzgórza i lasy oferują doskonałe możliwości dla miłośników pieszych wędrówek, grzybobrania i zbierania ziół. Zimą można tu organizować wycieczki na nartach lub rakietach śnieżnych. We wsi i okolicach działa coraz więcej wiejskich pensjonatów, które oferują noclegi, domowe jedzenie i gościnność. Bliskość innych miejscowości, takich jak Csíkszentdomokos, Gyimesközéplok czy Csíksomlyó, sprawia, że Csíkszenttamás jest doskonałym punktem wypadowym do odkrywania serca Siedmiogrodu.