

Sakralne cuda i zrównoważone doświadczenia – 5 europejskich sanktuariów maryjnych, które każdy powinien zobaczyć
Maryjne sanktuaria od wieków są centrami wiary, kultury i tożsamości wspólnotowej. Współcześnie jednak nie dotyczą już tylko religijnych doświadczeń: coraz więcej z nich staje się atrakcjami turystycznymi, włączanymi do programów wakacyjnych i wycieczkowych. Te miejsca często stanowią również przykład zrównoważonego rozwoju – czy to w zakresie ochrony środowiska, efektywności energetycznej, czy zaangażowania społecznego.
Sewilla – Bazylika Macarena (Hiszpania)
Sewilla jest jednym z liderów zrównoważonej turystyki w Hiszpanii: miasto zdobyło tytuł Europejskiej Stolicy Inteligentnej Turystyki, zarządza przepływem turystów za pomocą zaawansowanych systemów opartych na danych i aktywnie promuje ekologiczne środki transportu – rozwijając sieć tramwajową, program rowerów miejskich oraz zielone parki. Ponadto regularnie organizuje międzynarodowe konferencje na temat zrównoważonej turystyki, wzmacniając swoją rolę w europejskiej transformacji ekologicznej.
Historia i cuda figury Maryi:
Figura „La Virgen de la Esperanza Macarena” – Matki Bożej Nadziei – została wykonana w XVII wieku, a jej autorstwo jest przedmiotem sporów, choć najczęściej przypisuje się ją Juanowi de Mesa. Wyjątkowość figury polega na jej naturalnych rozmiarach i niezwykłej ekspresji emocjonalnej, przedstawiającej Matkę Bożą Bolesną. Na jej twarzy błyszczą szklane łzy, które według legendy wielokrotnie pojawiały się samoistnie – wierni uważają to za cud płaczącej figury.
Z figurą wiąże się wiele opowieści:
-
Podczas hiszpańskiej wojny domowej mieszkańcy miasta wierzyli, że dzięki wstawiennictwu Matki Bożej Sewilla uniknęła większych zniszczeń.
-
Według wielu relacji modlitwy wiernych przed figurą prowadziły do niespodziewanych uzdrowień, pojednań czy rozwiązywania beznadziejnych sytuacji.
-
Mieszkańcy szczególnie w trudnych czasach – podczas epidemii czy kryzysów gospodarczych – zwracali się do Macareny, nazywanej „Matką Sewilli”.
Ozdoby figury są równie wyjątkowe: Matka Boża nosi złotą koronę i bogato haftowany płaszcz, który często jest darem wiernych lub prezentem wykonanym z wdzięczności.

Bazylika Macarena jest jednym z najważniejszych ośrodków religijnych w Sewilli. Sanktuarium jest pod opieką lokalnego bractwa (Hermandad de la Macarena), które co roku organizuje najważniejsze wydarzenia Wielkiego Tygodnia (Semana Santa) w Sewilli.
Zrównoważony rozwój:
Bazylika i jej otoczenie korzystają z energooszczędnych rozwiązań, takich jak nowoczesne oświetlenie i systemy regulacji temperatury. W czasie Wielkiego Tygodnia, gdy przybywają setki tysięcy ludzi, Sewilla uruchamia specjalne linie transportu publicznego, zmniejszając ruch samochodowy. Bractwo Macarena organizuje również programy społeczne, wspierając ubogich i potrzebujących, dając przykład w zakresie społecznego wymiaru zrównoważonego rozwoju.
Csíksomlyó (Szeklerszczyzna, Rumunia)
Csíksomlyó to nie tylko serce turystyki religijnej, ale także integralna część życia kulturalnego i społecznego miasta Miercurea Ciuc. W czasie odpustu zielonoświątkowego przybywają tu setki tysięcy ludzi, ale region przez cały rok oferuje bogatą ofertę turystyczną: piesze wędrówki, lokalną gastronomię – na przykład autentyczne smaki kuchni szeklerskiej – oraz wydarzenia kultywujące tradycje. Miercurea Ciuc kładzie coraz większy nacisk na zrównoważony rozwój: rozwija transport publiczny i promuje lokalne produkty, starając się zmniejszyć ekologiczny ślad turystyki. Dzięki temu miasto i okolice są atrakcyjnym celem dla odpowiedzialnych podróżników, łączącym doświadczenia religijne i kulturalne.
Historia sanktuarium:
Franciszkański klasztor i kościół w Csíksomlyó zostały zbudowane w XV wieku i już wtedy były ważnym miejscem pielgrzymkowym: wierni z okolicy regularnie pielgrzymowali tu, aby oddać cześć Matce Bożej Wspomożycielce. Miejsce to zyskało szczególne znaczenie w 1567 roku, kiedy książę Siedmiogrodu Jan Zygmunt próbował narzucić protestantyzm i wysłał wojska, aby złamać opór katolickich Szeklerów. Szeklerzy zebrali się w górach Csíksomlyó, prosząc o ochronę Matkę Bożą, i pokonali wojska księcia. Wierni przypisali zwycięstwo wstawiennictwu Maryi i złożyli obietnicę, że co roku w Zielone Świątki będą wracać do sanktuarium. Tak narodził się odpust w Csíksomlyó, który do dziś jest największą pielgrzymką w języku węgierskim w Karpatach.
Historia figury Maryi:
Znajdująca się w kościele późnogotycka figura „Matki Bożej Wspomożycielki z Csíksomlyó” pochodzi z początku XVI wieku, ma ponad dwa metry wysokości i należy do największych figur sakralnych w Europie. Wierni uważają ją za cudowną: z figurą wiążą się uzdrowienia, wysłuchane modlitwy i historyczne przetrwanie społeczności Szeklerów.

Zrównoważony rozwój:
W czasie odpustu zielonoświątkowego przybywa tu kilkaset tysięcy pielgrzymów, dlatego organizatorzy zwracają szczególną uwagę na zrównoważony rozwój: ustawiają punkty zbiórki odpadów, zachęcają do korzystania z transportu publicznego i angażują licznych lokalnych wolontariuszy w organizację wydarzenia. Dzięki temu obok tradycji religijnych podkreślane są także ochrona środowiska i odpowiedzialność społeczna.
Máriaradna (Banat, Rumunia)
Położona w dolinie Maruszy Máriaradna jest jednym z najważniejszych maryjnych sanktuariów w Siedmiogrodzie, które od wieków przyciąga pielgrzymów i miłośników kultury. Barokowy kościół i klasztor franciszkański to nie tylko centrum sakralne, ale także cenny zabytek architektury. Odwiedzający mogą poza duchowymi przeżyciami odkrywać piękno przyrody regionu Maruszy oraz lokalną kuchnię. W ostatnich latach, w ramach renowacji, wprowadzono rozwiązania energooszczędne i współpracę z lokalnymi społecznościami, co wzmacnia zrównoważoną turystykę, łącząc dziedzictwo przeszłości z odpowiedzialnym podejściem do przyszłości.
Historia sanktuarium:
Od XVII wieku katolicy z okolicy przybywali do Máriaradny na modlitwę, a franciszkanie szybko założyli tu klasztor. W XVIII wieku, dzięki wsparciu Marii Teresy, zbudowano okazały barokowy kościół, który stał się jednym z najważniejszych ośrodków religijnych Banatu. Sanktuarium wielokrotnie było zagrożone przez wojny, ale wierni zawsze je odbudowywali.
Historia obrazu Maryi:
Początki pielgrzymek wiążą się z XVII-wiecznym obrazem Maryi, który w cudowny sposób ocalał podczas ataku tureckiego. Według tradycji kościół został podpalony, ale obraz pozostał nietknięty w płomieniach. Ten cud zapoczątkował kult maryjny w Máriaradnie, a wierni od wieków szukają przed obrazem pocieszenia, uzdrowienia i wstawiennictwa.

Tło historyczne:
Znaczenie Máriaradny wzrosło w XVIII wieku, kiedy Habsburgowie po zakończeniu okupacji tureckiej wspierali odnowę katolicyzmu w Banacie. Kościół i klasztor stały się nie tylko centrum religijnym, ale także pełniły rolę kulturalną i edukacyjną w regionie.
Zrównoważony rozwój:
W ostatnich latach w ramach renowacji wprowadzono systemy energooszczędne, a w funkcjonowaniu kościoła i klasztoru priorytetem stało się zmniejszenie wpływu na środowisko. Pielgrzymki są organizowane w sposób świadomy: lokalni usługodawcy zapewniają obsługę gości, co wzmacnia gospodarkę regionu i zdolność społeczności do samowystarczalności.
Máriabeszterce (Chorwacja)
Chorwackie narodowe sanktuarium, gdzie słynna figura Czarnej Madonny i otaczająca ją bazylika od wieków są centrum chorwackiej tożsamości katolickiej. Oprócz duchowych przeżyć pielgrzymów przyciąga malowniczy krajobraz Zagorja, lokalne wina i gastronomia oraz tradycyjne rzemiosło.
Historia sanktuarium:
Máriabeszterce od XVI wieku odgrywa kluczową rolę w chorwackim katolicyzmie. W czasach okupacji tureckiej miejscowość stała się symbolem zachowania wiary i tożsamości. W XIX i XX wieku sanktuarium zyskało znaczenie ogólnokrajowe, a odwiedzali je liczni chorwaccy biskupi oraz sam Jan Paweł II.
Historia figury Maryi:
Słynna figura Czarnej Madonny powstała w XV wieku. W czasach zagrożenia tureckiego proboszcz ukrył ją, aby uchronić przed zniszczeniem, jednak według tradycji figura wielokrotnie w cudowny sposób odnajdywała się. Ten „powracający” cud uczynił sanktuarium jednym z najświętszych miejsc narodu chorwackiego. Z figurą wiąże się wiele wysłuchanych modlitw i uzdrowień, dlatego wierni otaczają ją tablicami wotywnymi i darami.
Tło historyczne:
W 1923 roku papież Pius XI ogłosił Marija Bistricę narodowym sanktuarium, uznając jej znaczenie dla całego kraju. W 1984 roku Jan Paweł II odwiedził sanktuarium, wzmacniając kult figury Maryi, która do dziś jest centralnym elementem duchowego życia Chorwacji.

Zrównoważony rozwój:
Organizatorzy pielgrzymek kładą duży nacisk na zaangażowanie lokalnej społeczności: pielgrzymi nocują w rodzinnych pensjonatach, spożywają lokalne potrawy i kupują rękodzieło. Samorząd wspiera również ekologiczne rozwiązania w transporcie, takie jak rozwój ścieżek rowerowych i wprowadzenie autobusów publicznych podczas większych odpustów, aby ograniczyć ruch samochodowy.
Mátraverebély-Szentkút (Węgry)
Szentkút to narodowe sanktuarium Węgier, które jest również częścią Novohrad–Nógrád UNESCO Global Geopark. Wyjątkowe dziedzictwo geologiczne okolicy – źródła krasowe, formacje skalne, ścieżki edukacyjne – stanowi atrakcję dla geoturystyki, dzięki czemu obok duchowych przeżyć teren przyciąga miłośników przyrody i ekoturystyki. W restauracji pielgrzymkowej oferowane są potrawy z certyfikatem GEOfood, przygotowywane z lokalnych składników, łącząc doświadczenia religijne i kulinarne z ideą zrównoważonej turystyki.
Jakie legendy wiążą się z tym miejscem pielgrzymkowym?
O pochodzeniu źródła w Szentkút zachowało się wiele legend:
-
Widzenie pasterza: Według tradycji w XII wieku pasterzowi ukazała się Matka Boża, a w miejscu, gdzie stanęła, wytrysnęło źródło. Woda ta była związana z wieloma uzdrowieniami i cudami, co dało początek nazwie sanktuarium.
-
Legenda o św. Władysławie: Inna tradycja mówi, że król Władysław, uciekając przed Kumanami w lasach Mátry, poczuł pragnienie i uderzył mieczem w skałę, z której wytrysnęło źródło. To źródło stało się centrum pielgrzymek, a jego wodę do dziś uważa się za uzdrawiającą.

Figura Maryi i cuda:
Centralnym skarbem sanktuarium jest XVIII-wieczna barokowa figura Maryi, z którą wiąże się wiele cudownych uzdrowień i wysłuchanych modlitw. Według relacji pielgrzymów, za wstawiennictwem Matki Bożej chorzy odzyskiwali zdrowie, rodziny się godziły, a sytuacje uznawane za beznadziejne niespodziewanie się rozwiązywały. Figura stała się jednym z najsilniejszych symboli życia religijnego regionu Palóc.
Wyjątkowość figury polega na tym, że jest to „ubierana Maryja”, co oznacza, że jej szaty można zmieniać. Tradycja szycia tych szat przetrwała do dziś: kobiety z regionu Palóc szyją i haftują bogato zdobione stroje, dostosowane do świąt, odpustów lub okresów liturgicznych. To unikalne połączenie ludowej religijności i lokalnego rzemiosła, które odzwierciedla wiarę i tożsamość społeczności. Tradycja ubierania figury jest nie tylko religijnym, ale i kulturowym dziedzictwem, przekazywanym z pokolenia na pokolenie.
Zrównoważony rozwój:
Dzięki ostatnim inwestycjom sanktuarium zwraca szczególną uwagę na zrównoważony rozwój środowiskowy i społeczny: korzysta z odnawialnych źródeł energii, wprowadziło rozwiązania oszczędzające wodę i zapewnia dostępność dla osób niepełnosprawnych. Program GEOfood wspiera lokalnych rolników, których produkty trafiają na stoły, wspierając gospodarkę regionu. Programy geoturystyczne, ścieżki edukacyjne i inicjatywy na rzecz ochrony przyrody wzmacniają duchowy i ekologiczny wymiar pielgrzymek.
Więcej artykułów
Pokaż wszystko-
4 Minuta
Przeczytaj artykuł -
5 Minuta
Przeczytaj artykuł -
4 Minuta
Przeczytaj artykuł -
4 Minuta
Przeczytaj artykuł -
4 Minuta
Przeczytaj artykuł -
5 Minuta
Przeczytaj artykuł -
7 Minuta
Przeczytaj artykuł -
5 Minuta
Przeczytaj artykuł -
3 Minuta
Przeczytaj artykuł -
4 Minuta
Przeczytaj artykuł -
4 Minuta
Przeczytaj artykuł -
4 Minuta
Przeczytaj artykuł -
6 Minuta
Przeczytaj artykuł -
3 Minuta
Przeczytaj artykuł -
1 Minut
Przeczytaj artykuł -
2 Minuta
Przeczytaj artykuł -
2 Minuta
Przeczytaj artykuł -
3 Minuta
Przeczytaj artykuł -
3 Minuta
Przeczytaj artykuł